زندگینامه
مروری بر زندگینامه و کارنامه‌ی دکتر محمد رضا عارف 
دکتر محمد رضا عارف در سال 1330 خورشیدی در خانواده‌ای مذهبی و اصیل در شهر یزد به دنیا آمد . پدر ایشان حاج میرزا احمد عارف یکی از بازاریان اصیل و سرشناس و از چهره‌های محبوب و مردمی و مذهبی یزد و هم‌چنین از خادمان حضرت سیدالشهدا (ع) بودند که مجالس روضه‌خوانی و روشن‌گری منزل ایشان در شهر یزد در سالهای پیش و پس از انقلاب به‌عنوان پایگاه دانشجویان، دانشگاهیان و فرهیختگان یزد به حساب می‌آمد.
ویژگی بارز محمد رضا عارف در کودکی نبوغ ذاتی وی در علم ریاضی بود، آن‌چنان که در سن 5 سالگی مسلط به حساب سیاق بود و پس از آن نیز درخشش بی‌نظیر وی در درس ریاضی چنان بود که توانست در مسابقات ریاضی کشور در رامسر در سال 1348 رتبه اول کشوری را به دست آورد و در کنکور سراسری رشته‌ی ریاضی سال 1349حائز رتبه‌ی دوم کشوری شده و پس از تحصیل در رشته‌ی مهندسی برق دانش‌کده‌ی فنی دانشگاه تهران و موفقیت در کسب رتبه‌ی اول این دانشکده در سال 1354 با معدل 3/91 از 4 از آن دانشکده فارغ‌التحصیل شود.در همان سال با استفاده از بورس تحصیلی دانشگاه صنعتی اصفهان برای ادامه‌ی تحصیل راهی امریکا شد و در سال 1355 با اخذ مدرک کارشناسی ارشد و در سال 1359 با اخذ مدرک دکترای برق مخابرات هردو از دانشگاه استنفورد با معدل 4 از 4 به میهن بازگشت .
دکتر محمد رضا عارف از همان بدو ورود به کشور با توجه به شرایط حساس پس از انقلاب و وقوع جنگ تحمیلی و نیاز کشور به مدیران آگاه و متخصص شروع به خدمت در دستگاه‌های مختلف دولتی چون شرکت مخابرات و وزارت فرهنگ و آموزش عالی کرد.در سالهای 73 تا 76 در سمت ریاست دانشگاه تهران حضوری درخشان داشت. پس از آن نیز در کابینه‌ی دولت اصلاحات در سالهای 76 تا 79 به‌عنوان وزیر پست و تلگراف و تلفن مشغول به خدمت شد و در سالهای 79 تا 80 به عنوان معاون رییس جمهور و رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور به فعالیت خود ادامه داد .و در سالهای 1380 تا 1384 به‌عنوان معاون اول رییس جمهور برگزیده شد.
علاقه‌مندی فراوان دکتر عارف به علم و دانش سبب شد که وی علی رغم مشغولیت‌های مدیریتی در تمام این سال‌ها، به‌عنوان استادی برجسته در دانشگاه صنعتی اصفهان و صنعتی شریف و سایر دانشگاهها با هدایت بیش از 110 پایان‌نامه‌ی دکترا و کارشناسی‌ارشد و تدریس در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا به فعالیت‌های علمی خود ادامه دهد.
وی به عنوان یکی از نظریه‌پردازان مطرح جهان در نظریه اطلاعات موفق به معرفی شبکه‌ی مخابراتی معروف Aref Network شد و در راستای گسترش علم مخابرات در کشور اقدام به راه‌اندازی دکترای برق-مخابرات در دانش‌گاه‌های تربیت‌مدرس، صنعتی اصفهان،یزد و چند دانشگاه دیگر نمود.
تالیف،تحقیق،ترجمه:
ترجمه‌ی کتاب سیستم‌های مخابراتی دیجیتال و آنالوگ که در سال 69 به‌عنوان کتاب سال انتخاب شد.
ترجمه‌ی کتاب سیگنال‌ها و سیستم‌ها .
ترجمه‌ی کتاب سیگنال‌های تصادفی .
تالیف و یا ارائه‌ی بیش از 280 مقاله‌ی علمی
سابقه‌ی فعالیت‌های سیاسی قبل از انقلاب :
فعالیت سیاسی و مشارکت در برگزاری جلسات مذهبی در دوران دانش‌جویی در دانشگاه تهران
دست‌گیری توسط کمیته مشترک ضد خراب‌کاری ساواک در سال 1354
عضویت و فعالیت رسمی در انجمن اسلامی دانشجویان امریکا و کانادا از 1354 تا 1359
خدمات پس از انقلاب :
معاون طرح و توسعه‌ی شرکت مخابرات ایران 1360-1359
سرپرست شرکت مخابرات ایران 1360
معاون دانش‌جویی وزارت فرهنگ و آموزش عالی 1361-1360
معاون آموزشی وزارت فرهنگ و آموزش عالی 1362-1361
قائم‌مقام و معاون هماهنگی وزارت فرهنگ و آموزش عالی 1363-1362
معاون آموزشی وزارت فرهنگ و آموزش عالی 1369-1368
مشاور آموزشی و قائم‌مقام وزیر در هیات ممیزهی مرکزی و رئیس شورای هماهنگی هیاتهای امنای دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی 1373-1369
رییس دانشگاه تهران 1376-1373
وزیر پست و تلگراف و تلفن 1379-1376
معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور 1380-1379
معاون اول رییس‌جمهور 1384-1380
عضو پیوسته‌ی فرهنگستان علوم ایران
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام
رییس انجمن رمز ایران
رییس انجمن علمی کنترل و فرماندهی ( (C4Iایران
رییس انجمن علمی شبکه‌های هوشمند انرژی ایران
رییس گروه علوم مهندسی فرهنگستان علوم ایران
رییس بنیاد پیش‌برد علم و فن‌آوری ایران (FAST-IRAN)
رئیس هیات موسسه بنیاد امید ایرانیان
عضو موسس بنیاد باران
